Podręczny słowniczek terminologii używanej w windykacji

Poniżej przedstawiamy zestawienie kluczowych pojęć używanych w branży windykacyjnej.

PRZEDSIĘBIORCA – podmiot prowadzący we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową; zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej [Dz.U. 2004 nr 173 poz. 1807] przedsiębiorcą może być zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna, o ile prowadzą działalność gospodarczą lub zarobkową

WIERZYTELNOŚĆ – prawo żądania (przez wierzyciela) określonego świadczenia od jakiegoś podmiotu (który nazywany jest dłużnikiem)

DŁUG – obowiązek świadczenia (przez dłużnika) na rzecz jakiegoś podmiotu (który nazywany jest wierzycielem)

WIERZYCIEL – ta z dwóch stron stosunku zobowiązaniowego, która ma otrzymać świadczenie od dłużnika

DŁUŻNIK – ta z dwóch stron stosunku zobowiązaniowego, która ma spełnić świadczenie na rzecz wierzyciela

STOSUNEK ZOBOWIĄZANIOWY – dwustronny stosunek łączący wierzyciela i dłużnika oparty o zobowiązanie do świadczenia, które musi spełnić dłużnik na rzecz wierzyciela; relacje łączące strony takiego stosunku najlepiej ilustruje poniższa grafika

Stosunek zobowiązaniowy

PRZETERMINOWANIE WIERZYTELNOŚCI – okres, jaki upłynął od umówionego przez strony terminu zapłaty

WIERZYTELNOŚĆ WYMAGALNA – wierzytelność, której termin płatności już upłynął (typowe działania windykacyjne można podejmować tylko względem wierzytelność wymagalnych)

WIERZYTELNOŚĆ NIEWYMAGALNA – wierzytelność, której termin płatności jeszcze nie upłynął (wobec takiej wierzytelności można podejmować jedynie działania prewencyjne nazywane prewindykacją)

PREWINDYKACJA – ogół działań prewencyjnych, jakie każdy podmiot powinien podejmować w celu zabezpieczenia spłaty przyszłych należności; działania te powinny zostać podjęte już na etapie podpisywania umowy z kontrahentami; prewindykacja może obejmować m.in. sprawdzenie bieżącego stanu zobowiązań kontrahenta (np. za pomocą raportów dostępnych w biurach informacji gospodarczej) czy umieszczenie pieczęci prewencyjnej na wystawianej fakturze (taka pieczęć informuje kontrahentów, że brak spłaty faktury spowoduje automatyczne przekazanie sprawy firmie windykacyjnej)

WINDYKACJA– proces odzyskiwania wymagalnych wierzytelności od dłużnika; działania windykacyjne mogą być rozpoczęte już pierwszego dnia po bezskutecznym upływie terminu płatności zobowiązania; działania windykacyjne można podzielić na postępowanie polubowne, postępowanie sądowe i postępowanie egzekucyjne

AUTOMATYZACJA  PROCESÓW PREWINDYKACYJNYCH I WINDYKACYJNYCH – wszystkie działania prewindykacyjne i windykacyjne mogą zostać zautomatyzowane, tzn. wierzyciel może zarządzać całym procesem online dzięki systemom, platformom i aplikacjom internetowym; jednym z takich systemów służących do automatyzacji procesu odzyskiwania należności jest system VCAT dostępny na stronie vindicat.pl

POSTĘPOWANIE POLUBOWNE – w kontekście windykacji jest to ogół działań podejmowanych przez wierzyciela (samodzielnie lub za pośrednictwem firmy windykacyjnej) poprzedzających wystąpienie do sądu z pozwem o przymusowe spełnienie świadczenia przez dłużnika; działania podejmowane w toku postępowania polubownego obejmują m.in. telefon do dłużnika z ponagleniem, podjęcie negocjacji z dłużnikiem (w celu umorzenia części należności lub rozłożenia spłaty na raty), wystosowanie do dłużnika wezwania do zapłaty, wystawienie wierzytelności na internetowej giełdzie długów czy wpisanie dłużnika na listę nierzetelnych kontrahentów prowadzoną przez biura informacji gospodarczej

ODSETKI– w kontekście windykacji można je zdefiniować jako opłatę za korzystanie ze środków, które powinny być przekazane wierzycielowi (a nie zostały przekazane w wyniku opóźnienia w spłacie należności przez dłużnika)

40 EURO – wierzyciel ma prawo do rekompensaty z tytułu kosztów windykacji; ta rekompensata wynosi 40 euro; jest to kwota zryczałtowana, którą wierzyciel w relacji B2B może doliczyć do kwoty windykowanych należności (aby ta zryczałtowana kwota była należna - zarówno wierzyciel, jak i dłużnik nie mogą być osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej); wierzyciel może obciążyć dłużnika kosztami windykacji (odsetki oraz 40 euro) już pierwszego dnia po upływie terminu spłaty należności

WEZWANIE DO NEGOCJACJI – pismo (przekazywane w formie papierowej lub elektronicznej), które może być wystosowane przez wierzyciela w celu zainicjowania procesu negocjacji

NEGOCJACJE– uzgodnienia między wierzycielem a dłużnikiem, które mają doprowadzić do zawarcia ugody ustalającej nowe warunki spłaty należności (w toku negocjacji wierzyciel może np. umorzyć część wierzytelności albo strony mogą porozumieć się co do ratalnej spłaty należności)

WEZWANIE DO ZAPŁATY– pismo skierowane przez wierzyciela wobec dłużnika przypominające mu o konieczności spłaty zobowiązania (np. w postaci uregulowania faktury); zwykle kończy się zwrotem informującym, że brak spłaty należności w wyznaczonym terminie pociągnie za sobą wystąpienie przez wierzyciela na drogę sądowego odzyskiwania należności

INTERNETOWA GIEŁDA DŁUGÓW – rejestr informacji gospodarczych umożliwiający obrót wierzytelnościami dostępny za pośrednictwem stron internetowych; na giełdzie długów wierzyciele mogą wystawiać należne im zobowiązania np. za kwotę niższą niż nominalna, czym mogą zachęcać inne podmioty gospodarcze do nabycia tych wierzytelności i samodzielnego ich dochodzenia na własny rachunek

INFORMACJA O UPUBLICZNIENIU DANYCH – pismo, w którym wierzyciel informuje dłużnika o fakcie upublicznienia jego danych na giełdzie długów.

POSTĘPOWANIE SĄDOWE – w kontekście windykacji jest to ogół działań sądowych podejmowanych przez wierzyciela w celu uzyskania spłaty należnych mu zobowiązań

POZEW DO SĄDU – pozew składany w formie papierowej do sądu; proces toczy się w uproszczonym postępowaniu upominawczym; w jego wyniku wierzyciel otrzymuje nakaz zapłaty, dlatego w osobnym postępowaniu musi dochodzić nadania klauzuli wykonalności

POZEW DO ESĄDU – pozew składany w wersji elektronicznej na urzędowym formularzu do esądu; proces toczy się w elektronicznym postępowaniu upominawczym; w jego wyniku wierzyciel od razu otrzymuje nakaz zapłaty z klauzulą wykonalności

ESĄD – jeden z wydziałów Sądu Rejonowego w Lublinie, który prowadzi wszystkie sprawy w elektronicznym postępowaniu upominawczym (dla terytorium całego kraju)

NAKAZ ZAPŁATY – orzeczenie sądowe, które stanowi tytuł egzekucyjny (tzn. uprawniający do uzyskania klauzuli wykonalności i po jej uzyskaniu do przymusowego dochodzeni spłaty zobowiązań)

WNIOSEK O NADANIE KLAUZULI WYKONALNOŚCI – wniosek składany do sądu przez wierzyciela posiadającego tytuł egzekucyjny

NAKAZ ZAPŁATY ZAOPATRZONY W KLAZULĘ WYKONALNOŚCI – jest to tytuł wykonawczy uprawniający do przymusowego dochodzenia spłaty należności od dłużnika  

POSTĘPOWANIE EGZEKUCYJNE – postępowanie sądowe, którego celem jest przymuszenie dłużnika do zrealizowania ciążących na nim zobowiązań wobec wierzyciela

WNIOSEK O WSZCZĘCIE POSTĘPOWANIA EGZEKUCYJNEGO - wniosek rozpoczynający postępowanie mające na celu egzekucję należności przez wybranego komornika sądowego

WNIOSEK O ZAJĘCIE RACHUNKU BANKOWEGO – wniosek składany przez wierzyciela do komornika w trakcie toczącego się postępowania egzekucyjnego umożliwiający dochodzenie spłaty należności ze środków znajdujących się na kontach bankowych należących do dłużnika

WNIOSEK O ZAJĘCIE NIERUCHOMOŚCI – wniosek składany przez wierzyciela do komornika w trakcie toczącego się postępowania egzekucyjnego umożliwiający dochodzenie spłaty należności z nieruchomości należących do dłużnika (tj. mieszkanie, dom, działka, itp. będące własnością dłużnika)

WNIOSEK O ZAJĘCIE RUCHOMOŚCI – wniosek składany przez wierzyciela do komornika w trakcie toczącego się postępowania egzekucyjnego umożliwiający dochodzenie spłaty należności z ruchomości należących do dłużnika (tj. samochody, antyki, biżuteria, czy inne wartościowe przedmioty będące w posiadaniu dłużnika)